Yeryüzündeki Önemli Keşifler

Yeryüzündeki Önemli Keşifler 

Ortaçağ’da, yeryüzünün birçok ülkeleri birbirinin varlığından habersizdi. Yeniçağ’ın başında Avrupalı gezginler yaptıkları gezilerle uzak yerleri buldular. Oraları Avrupa’ya tanıttılar. Bu olaylara coğrafyada “keşifler” adı verilir.

Coğrafya buluşları daha çok XV. yüzyılın ikinci yarısında yapıldı. Bunun nedenleri şöyle sıralanabilir:

a)         Pusulanın bulunması ve gemicilerin yönlerini kaybedeceklerinden korkmadan denizlere açılabilmesi.

b)         Coğrafya bilgisinin ilerlemesi.

c)         O çağa göre dayanıklı gemilerin yapılabilmesi.

d)        Doğu ülkelerinin değişik ürünlerini elde etmek için yeni yolların aranması.

Avrupalılar Ortaçağ’da da Afrika’nın kuzey ve batı kıyılarını, Amerika’nın kuzeyini, Grönland’ı bulmuşlardı. Ama bu buluşlar rastlantılara dayanan ve değerlendirile-miyen olaylardı. 982’de Kızıl Eric adlı bir gezgin Grönland’a gitmişti. 1000 yılında Eric’in oğlu Leif, fırtına yüzünden Amerika kıyılarına sürüklenmişti. Döndüğü zaman anlattıklarına kimse inanmadı. İnananlar da bu yeni ülkeyle ilgilenmediler. XIV. yüzyılda Portekizliler, Afrika’nın batı kıyılarına inmeye başlamışlardı.

AMERİKA’NIN KEŞFİ

Cenevizli bir denizci olan Kristof Kolomb (1446 veya 1451 – 1506) daha önce Atlas okyanusunda geziler yapmıştı. Dünyanın yuvarlak olduğunu savunuyor ve batıya doğru yol alarak Hindistan’a varılabileceğini söylüyordu. Bu düşüncesini gerçekleştirmesi için İspanya kralı ile kraliçesi ona 3 gemi verdi. 3 Ağustos 1492’de Atlas okyanusuna açılan Kolomb, 2 ay sonra Amerika’nın doğusundaki Bahama takımadalarına vardı. İlk çıktığı adaya San Salvador adını verdi. Daha sonra öteki adaları da dolaştı. Kristof Kolomb Hindistan’a ulaştığını sanıyor, bu adaların da batı Hint adaları olduğunu söylüyordu. Burada yaşayan yerli halkı da Hintli olarak adlandırdı. Kolomb Amerika’ya 4 sefer yaptı. Sonuna kadar yeni bir anakara bulduğunun farkına varamadı. 1507’de İtalyalı bir gemici olan Amerigo Ves-pucci bu ülkeye bir gezi düzenledi. Dönüşünde Kolomb’un bulduğu yerin Hindistan değil şimdiye kadar bilmedikleri bir anakara olduğunu bildirdi. Bulduğu yere onun adı verildi, «Amerika» dendi. 1519’da İspanyollar Antil adalarına yerleştiler. Meksika’da yaşayan Aztekler’i yenerek o bölgeyi de ele geçirdiler. 1532’de Peru’yu İspanya’ya bağladılar.

HİNDİSTAN YOLUNUN KEŞFİ

Portekiz de gemiciliğe önem veren bir ülkeydi. XV. yüzyılın başlarında Asor ve Kanarya adalarını buldular. Gemiciliğe çok meraklı olan Prens Henri’nin çalışmalarıyla Ekvator’u geçtiler. Sürekli olarak düzenlenen bu geziler sırasında Bartelemeo Diyaz adlı bir gemici fırtına yüzünden güneye sürüklendi. Dönüşte Afrika’nın güney burnundan geçti ve buraya «Fırtınalar Burnu» adını taktı. 1478’de Portekiz Kralı bu adı değiştirdi ve aynı yere « Ümit Burnu» adını verdi. Daha sonra Portekizli başka bir gemici, Vasco Da Gama bu burnu dolaşarak Hint okyanusuna geçti ve 1498’de batı Hindistan’da Kalküta limanına vardı.

İLK DÜNYA GEZİSİ

Avrupalılar hep batıya giderek Çin ve Hindistan’a ulaşmanın yollarını arıyorlardı. İngiltere adına çalışan Giovanni ve Sebastiano Coboto adlı baba-oğul iki gemici kuzey Amerika kıyılarını dolaştılar. 1497’de Hudson körfezini buldular. Kuzey bölgenin kışın donduğunu ve buradan Büyük okyanusa geçilemeyeceğini gördüler. Avrupalı denizciler Büyük okyanusa geçecek bir yol aramaya başladılar.

Portekizli bir gemici olan Macellan, Şarlken’in hizmetine girmişti.’ 1519’da onun adına 5 gemiyle yola çıktı. Güney Amerika kıyılarını dolaşarak, bugün de kendi adını taşıyan Macellan boğazını buldu. Bu boğazdan Büyük okyanusa geçti. Fırtınasız günlere rastladığı için, Büyük okyanus dediğimiz denize Pasifik (Barış sever) adını taktı. Bu okyanusu aştı ve Filipin adalarına vardı. Orada yerlilerle savaşırken öldü. Kaptanlarından biri olan Del Cano düşünülen rotada ilerledi. Büyük zorlukları yenerek kalan tek gemiyle Ümit burnunu dolaşıp İspanya’ya döndü. Bu gezinin gerçekleştirilmesi dünyanın yuvarlak olduğunu ortaya koydu. Ayrıca Panama kanalı açılana kadar Avrupa ile Uzak Doğu’yu birleştiren  yolun bulunmasını sağladı.

Yeryüzündeki Önemli Keşifler
Yeryüzündeki Önemli Keşifler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir