AKINTILAR
Okyanus sularının yer değiştirme hareketine genel olarak <akıntılar> denir. Ekvatorda ısınan sular kuzey ve güney kutuplarına doğru hareket eder. Kutuplara gelen sular ise soğuyup dibe iner ve denizin altından ekvatora doğru akarlar. Dünyanın kendi çevresindeki dönüş hızı akıntıların yönünü etkiler. Büyük Okyanus’taki başlıca akıntılar Japonya, Avustralya, Kaliforniya ve Humboldt akıntılarıdır. Atlas Okyanusu’ndaki başlıca akıntılar da Gulf Stream (Golfstrim) Kanarya ve Brezilya akıntılarıdır. Atlas Okyanusu’ndaki kuzey akıntıları batıdan doğuya, güneydeki akıntı ise doğudan batıya doğru akar.
DALGALAR
Denizlerde görülen dalga hareketlerinin nedeni rüzgârlardır. Dalgaların büyüklüğü rüzgârların hızına, süresine ve denizin genişliğine göre değişir. Denizlerde1 m. ile5 m. arasında değişen dalga büyüklüğü okyanuslarda 10-12 m.’ye kadar çıkar. Dalgalar deniz yüzeyinde görülen hareketlerdir. Derine doğru gidildikçe bu hareket azalır, sonunda kaybolur.
TSUNAMİ
“Tsunami“. Japonca’da liman dalgası anlamına gelen okyanus ya da denizlerin tabanında oluşan deprem,volkan patlaması ve bunlara bağlı taban çökmesi, zemin kaymaları gibi tektonik olaylar sonucu denize geçen enerji nedeniyle oluşan uzun periyotlu deniz dalgasını temsil eder.
SULARIN DERİNLİĞİNİN ÖLÇÜLMESİ
Denizlerin derinliği eskiden, ucuna ağırlık asılmış bir tel sarkıtılarak ölçülürdü. Bu yorucu, hatalı, ilkel usul, son yüzyılda tamamen bırakılmıştır. 1920 yılında denizlerin derinliğini ölçmek için sondaj aletleri kullanılmaya başlandı. Bu aletten çıkan ses suda yayılarak denizin dibine kadar iner. Dibe çarparak geri döner. O zamana kadar kaç saniye geçtiği bir yere yazılır. Sesin su içindeki hızı ile bu zaman çarpılır. Sesin dibe gidip gelinceye kadar kaç metrelik yol aldığı bulunur. Bu sayı da ikiye bölünürse o yerdeki suyun derinliği hesaplanmış olur. Birçok gemilerde otomatik eko-sondaj aletleri kullanılır. Böylelikle gemi yol aldıkça hangi derinlikte bulunduğu bilinir.
