Boşaltım Sistemi

Boşaltım Sistemi

İnsan vücudunda işe yaramaz ve zararlı duruma gelmiş maddelerin dışarı atılmasına boşaltım denir. Boşaltım işinde, bağırsaklara, akciğerlere, böbreklere, deriye ayrı ayrı görevler döşer.

Sindirimden sonra kalan posaları bağırsaklar dışarı atar. Solunumdan sonra, kanın temizlenmesiyle ortaya çıkan karbondioksit gazı akciğerlerin aracılığıyla boşaltılır. Deri altına yayılmış bulunan ter bezlerinden ter, su buharı, tuz çıkar. Böbrekler tarafından kandan süzülen üre, su, madensel tuzlar sidikle dışarıya atılır.

Boşaltım Sistemi Organları

Boşaltım organı denince daha çok böbrekler, sidik borusu ve sidik torbası akla getir. Böbrekler karın boşluğunun arka tarafında, omurganın bel bölgesinde sağlı sollu iki organdır. Biçimleri aşağı yukarı fasulye tanesine benzer. Her iki böbreğin birbirine bakan yüzleri biraz çukurdur. Kan damarlarının, sinirlerin ve sidik borusunun çıktığı bu yere göbek adı verilir.

Böbreğin Yapısı

Böbreğin boyuna bir kesiti alınırsa, renkçe birbirinden ayrı üç bölge ortaya çıkar.

Kabuk bölgesi: Koyu kırmızı renkteki dış bölgedir. Üzerinde daha koyu renkte benekler vardır. Bu benekçikler mikroskopla incelenirse, içinde kılcal damarlardan yapılmış bir yumak (malpiki cisimcikleri) görülür. Kan buradan geçerken içindeki zararlı maddeleri benekçiklerin içine bırakır.

Piramit bölgesi: Burada benekçiklerden gelen sidik kanalcıkları çizgi çizgi görünür. Bu kanalcıklar, böbreğin göbeğine doğru piramitler meydana getirecek biçimde toplanırlar. Bu piramitlere malpiki piramitleri denir.

Havuzcuk : Bu bölgenin rengi sarımtıraktır. Malpiki piramitlerinin uçları bu boşluğa açılır.

SİDİK  (İDRAR) BORULARI VE SİDİK TORBASI

Birer sidik borusu her böbreği sidik torbasına bağlar. Havuzcuğa toplanan sidik bu borulardan sidik torbasına iner ve dışarı atılır.

Sağlam bir insan 24 saatte 1-2,5 litresidik çıkarır. Şeker hastalığı gibi bazı hastalıklarda bu miktar artar. Bazı böbrek hastalıklarında da azalır. Yüksek ateşli hastalıklarda da azalır ve rengi koyulaşır.

SİDİK TAHLİLİ

Sidikte albümin, şeker, safra, irin, kan bulunması çeşitli hastalıkların belirtisidir. Bu bakımdan sidik sağlık durumunun aynası sayılır. Bazı kalp, akciğer, karaciğer, sindirim borusu, böbrek hastalıkları da sidik muayenesi (idrar tahlili) ile kesin olarak anlaşılır.

Muayene edilecek idrar, kirli kaplara konur, sıcakta uzun süre bekletilirse tahlil doğru olmaz.

BÖBREKÜSTÜ BEZİ

Her böbreğin üstünde birer böbreküstü bezi vardır. Bu bezin salgıladığı adrenalin denilen hormon, kan basıncını ve sempatik sinir sistemini etkiler. Adrenalin kan damarlarını büzer, damar basıncını yükseltir, gözbebeğini büyütür, kanın pıhtılaşmasını kolaylaştırır. Gerilim ve heyecan durumlarında salgılanması artar.

Boşaltım Sistemi
Boşaltım Sistemi

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir