Çocuk

Çocuk

Doğumdan 13-14 yaşına kadar olan çağa çocukluk deniliyor. Bu yaşlar insanın gelişme çağıdır. Yürümek, koşmak, konuşmak gibi beden hareketlerine bu zamanlarda alışılır. Anadilini öğrenmek, toplum hayatına alışmak, bedeni ve kafayı geliştirmek bu çağda olur. Kısacası bir insanın gelecekteki hayatı çoğunlukla bu yaşlarda belirlenir. Çocuklarını  iyi yetiştiren bir ulus  geleceğini güven altına almış demektir.

Çocukluk dönemi nedir?

Çocukluk dönemi doğumdan itibaren 11-12 yaşına kadar süren bir zaman kapsar. 0-1 yaş süt çocukluğu 1-3 yaş küçük çocukluk 3-6 yaş okul öncesi çağı 6-10 yaş birinci okul çocuğu çağı 10-12 yaş ikinci okul çocuğu çağı olarak kabul edilir. Ancak yaşa bağımlı kalmadan doğumdan itibaren çocuğun fiziksel zihinse ve psikolojik gelişimindeki seyrine bakarak cinsel olgunluğa erişmesine kadar olan sürecin çocukluk dönemi olarak ele alınması gerekir. Çünkü  kimi çocuk akranlarına göre daha erken veya geç gelişebilir.Çocuğun yetiştirilmesi demek, ona birtakım şeylerin öğretilmesi, daha da önemlisi onun yeteneklerinin tam olarak geliştirilmesi demektir. Çocuk her şeye açık, her şeyi kapmaya hazır bir varlıktır. İyi eğitim bütün hu yeteneklere açık alan yaratır ve hızla gelişmelerini sağlar. Bu yüzden devlet çocuklar için özel yayınlar, çocuk tiyatroları, sinemaları, konserleri hazırlar; özel oyun yerleri kurar; az gelişmiş ya da tersine ileri zekâlı çocuklar için öze! eğitim yollarına baş vurur. Bir bakıma devletin ve toplumun iyi bir devlet ve toplum olup olmadığını anlamak için çocuklarına sağladığı imkânlara bakmak yeter.

DOĞUM ÖNCESİ

Hepimiz hayata tek hücre halindeki bir yumurta olarak başlarız. Bu yumurta bir toplu iğne hasından da küçüktür. Sonra bölünmeye başlar. Bir hücre iki olur, iki dört olur, dört sekiz, sekiz de on-altı… Bu çoğalma hızla ilerler, yavaş  yavaş  bebek  şeklini  almaya başlar, ikinci ayın sonunda beliren şeklin içinde sinir sistemi de kendini gösterir. Dört buçuk aylıkken bebek hareket etmeye başlar. Bunu anne de duyar. Bebek henüz kendine yeterli değildir. Bu sırada doğum yapılsa çocuk yaşayamaz. 40 hafta sonunda çocuk tamamen kendi kendine yaşayabilecek durumdadır. Erken doğumlarda özel ilgi ve bakım gerekir ki çocuk yaşayabilsin.

 BEBEKLİK DÖNEMİ

İlk 2 yaş bebeklik dönemidir.

Hareketler: Bebeğin ilk hareketleri dağınıktır. Kol, bacak sallamaktan öteye gitmez. En belirlisi başım kaldırmaya çalışmasıdır. Daha sonraları göğsünü de biraz kaldırır. Kollarıyla bacakları vücudunu taşıyamayacağından karnı üstüne dönerek, sürünerek bir takım hareketler yapar. 6, 7 aylık olunca kendi kendine oturmaya başlar. 8, 9 aylıkken başkalarının yardımı ile ayakta durabilir; onuncu ayda   da   emeklemeye   başlar.15-18 aylık oldu mu kendi kendine yürür.

El hareketleri de benzer bir gelişme gösterir. Yeni doğmuş çocuk eline verilene sıkı sıkı sarılır; hiç bırakmaz. Ama bir şey uzatılınca elini uzatıp alamaz.

Dil:    Bebeklikte öğrenilen en önemli iki şey, yürümekle konuşmaktır. Çocuk ilk zamanlar derdini ağlayarak anlatır. Öyle ki bir anne çocuğunun ağlayışından karnı mı aç, altını mı kirletmiş anlayabilir. Zamanla bebek işaret kullanmaya başlar. Bir el ya da yüz hareketinin anlam kazanması için zaman gerekir. Meselâ acı bir ilâç alan çocuğun yüzü buruşur. Böylece yüzünü buruşturarak bir şeyden hoşlanmadığını anlatmayı öğrenir. Yüz buruşturma bir işaret olmuştur. Bu kendine özgü işaret dili «evet», «hayır» için başını sallama, «allahaısmarladık» demek için elini sallama gibi gelişir. Çocuk ilk sesleri kendi kendine çıkarır; bunda bir amacı yoktur; yalnız ses çıkarmak için birtakım sesler çıkarır. «Ba.. bab… bab… ba…» gibi. Zamanla çocuk çevresindekilerin etkisiyle bu seslere bir anlam yüklemeye başlar. Böylece dili öğrenme yoluna girer. Meselâ çocuk «mam., mam., ma..» derken annesi «mama dedi, karnı acıkmış, yemek istiyor» diye düşünerek mamasını getirip verirse ve bu birkaç kez tekrarlanırsa, zamanla çocuk karnı gerçekten acıkınca «mama» sesini çıkarmaya çalışır. Böylece mama bir anlam kazanmıştır; çocuğun ilk kelimelerinden biri olmuştur. Çocuk bir yaşı civarında ilk kelimeleri söylemeye başlar.

Çocuk için, işin başında, tek kelime bütün bir cümleyi anlatır. Meselâ «mama», «anne benim karnım aç, yemek istiyorum» demek olur. «Baba» ise, «baba gel, benimle oyna» demeye gelebilir. «Atta» derse «beni gezmeye götürün» demek istiyordur.

Genel gelişme; Çocuk 1 aylıkken hareket eden şeylere bakar. Sese başını çevirir, bazı sesleri tanır. 2 aylıkken gözleri ile hareketi izleyebilir; sesleri dinler görünür. 3 aylıkken hareket eden insanlara başını çevirerek bakabilir. Onunla konuşursanız gülümser, mırıldanır. Başını iyice dik tutar, elleriyle, parmaklarıyla oynar. 4 aylıkken oyuncaklara uzanmaya, ayakları ile oynamaya başlar. 5 aylıkken sırtüstü yatarken yüzüstü dönebilir. Uzandığı oyuncakları yakalayıp alabilir. 6 aylıkken oturabilir. Otururken elindekileri oraya buraya sallar, yere çarpar; ses çıkarsa hoşlanmış görünür. Annesini, babasını tanır. 10 aylıkken emekler. Yardımla ayağa kalkabilir. El çırpabilir. Eline kutular verilirse bunları iç içe, üst üste koyabilir. Kendi kendine yemek yemek ister. Kaşığı tutabilir. 12 aylıkken tutunarak, yürüyebilir. Bazı kelimeleri öğrenmiştir.