Cam Hakkında Bilgi

CAM

Kullandığımız birçok eşya camdan yapılmıştır. Cam, çok eskiden beri insanların günlük hayatında yeri olan bir maddedir. Pencerelerde, ev eşyalarında, laboratuarda, doktorluk alanında, mercek yapımında cam kullanılır. Mozaik ile zımpara kâğıdı da camdan yapılır.

Cam, silisli kumun soda ile karıştırılıp yüksek sıcaklıkta eritilmesiyle elde edilir. Sert, saydam, kolay kırılan, su geçirmez, kimyasal olaylara dayanıklı bir maddedir. Kullanılacağı yere göre kuma, kireç, kurşun oksit, kalsiyum karbonat, potas, asit borik gibi maddeler karıştırılarak çeşitli camlar elde edilir. Bu maddeler karıştırılıp öğütüldükten sonra 1300-1500°C’ta eritilir. Elde edilen hamur800°C’a kadar soğutulur, işlenip istenilen biçime sokulur.

CAMIN İŞLENMESİ

Eskiden cama üfleyerek biçim verilirdi. Bunun için, ucunda tahta bir ağızlık olan1,5 m’lik demir borular kullanılırdı. Boruya, fırından eritilmiş cam. alınır ve boru yatay eksen etrafında döndürülürken, üflenerek hafifçe şişirilirdi. Sonra, kalıp içine sokulan cam, kalıbın biçimini alıncaya kadar şişirmeye devam edilirdi. Bu işlemden sonra, bir damla suyun yardımıyla borunun ucundan kırılırdı.

Bugün, camı şişirmek için basınçlı hava kullanılır. İşlemek için özel makineler yapılmıştır. Biçimlendikten sonra camı çok yavaş soğutmak gerekir. Bunun için cam eşya uzun ve dar kanallardan yavaş yavaş geçirilerek soğutulur. Bu kanalların sıcaklığı ayarlanmıştır.

CAMIN TARİHİ

İnsanlar cam yapmayı keşfetmeden önce, doğada bulunan camlara biçim vererek cam eşya yapmışlardır. Yanardağ çevrelerinde buldukları saydam, yarı saydam cam parçalarından, taş devrinde ok, mızrak ucu, bıçak yapılmıştır. Bugün kullandığımız camın bir rastlantıyla bulunduğu sanılmaktadır. Sodalı ve kumlu bir yere düşen yıldırımın, yüksek sıcaklıkla cam parçaları ortaya çıkardığı düşünülebilir. Nitekim, kül içinde bulunan cam parçalarına Fransız köylüleri yıldırım taşı derler. Bir Romalı bilginin anlattığına göre de, Fenikeli gemiciler Suriye kıyılarına çıkarlar. Kumlukta yemek pişirmek ister ve gemilerindeki sodyum parçalarından ocak yaparlar. Odunlar yanınca kumla soda erir, o zamana kadar bilinmeyen saydam bir madde ortaya çıkar. Böylece cam bulunmuş olur.

Tarihi bilinen en eski cam eşya M. Ö. XVI. yüzyıla aittir. Mısır firavunlarından birinin boncuğudur.

Camcılık Mısır’dan Akdeniz çevresine yayıldı. Roma ve Bizans’ ta cam eşya yapımı ilerledi. Şam’ın cam eşyaları ün kazandı. Cam yapımını ve aynacılığı Venedikliler endüstri haline getirdiler.

Türkler daha Orta Asya’da yaşarken cam işlemeyi biliyorlardı. Anadolu’ya yerleştikten sonra cam eşyayı çeşitlendirerek bu endüstriyi geliştirdiler. XVII. ve XVIII. yüzyıllarda, Türkiye’de her çeşit cam eşyası yapılabiliyordu. 1795’te Çubukluda cam ve billur (kristal) yapımevi kuruldu. Burada yapılan çeşitlerin en ünlüsü çeşmibülhül’dür. 1899’da Paşabahçe’de bir cam fabrikası açıldı ve Avrupa’dan getirtilen cam çeşitleriyle rekabet edemediği için kapandı. Modern anlamda ilk cam fabrikası, cumhuriyet döneminde, 1934’de kuruldu.

Cam
Cam

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir