Kibrit

Kibrit

Kibritin bulunması ateş yakmayı çok kolaylaştırmıştır. Kibrit çöplerinin başında kutusunun yanına sürülünce parlayan kimyasal bir madde vardır. Eskiden kibrit çöplerinin başına, çok kolay alev aldığı için beyaz fosfor konurdu. Kibrit herhangi bir yere sürtülünce, sürtünme kuvvetinin doğurduğu ısıyla beyaz fosfor alev alır, kibrit yanardı. Ancak beyaz fosforun çok şiddetli bir zehir olması, bu kibritleri tehlikeli kılıyordu. Bu yüzden kibrit çöpünün başında beyaz fosfor kullanılması yasaklanmıştır. Bugün kibrit çöplerinin başlarına gene kolayca alev alan, ama zehirli olmayan kimyasal bileşikler sürülür.

Kutunun yanındaki sürtme yüzeyinde de kırmızı fosforla cam tozunun tutkalla karıştırılmasıyla elde edilen bir hamur vardır. Cam tozu sürtmenin şiddetini arttırmaya yarar.

Türkiye’de yakın zamanlara kadar kibrit yapımı devlet tekelindeydi. T. C. Tekel Genel Müdürlüğü’nün İstanbul’da, Büyükdere Bentler yolunda bir kibrit fabrikası vardır. Bu fabrika 1946 yılına kadar bir Amerikan şirketince yönetilmiş, bu tarihte Tekel’e bırakılmıştır. Fabrika 1 yılda ortalama olarak 700 000 sandık kibrit yapar. Bir sandıkta da 5 000 kibrit vardır. Günümüzde ise kibritin yerini çakmaklar almıştır.