Gemi yapımı matematik, fizik gibi bilim dallarıyla çok yakından ilgilidir; gemi inşaat, makine, elektrik mühendislerinin birlikte çalışmasını gerektiren bir iştir.
Bir teknenin göreceği iş, uyması gereken şartlar gemi inşaat mühendisine bildirilir.
Mühendis hesaplarını yapar ve istenilen özellikler sağlanana kadar proje üzerinde, geminin boyutlarını değiştirilerek denemeler yapar. İsteğe en uygun proje ortaya çıktıktan sonra gemi yapımına geçilir. Proje geminin bütün ayrıntılarını gösteren küçük ölçekli resimler demektir. Çoğunlukla teknenin küçük bir örneği model havuzlarında çekilerek denenir. Bu küçük ölçekli resimler endaze kanelerde tam ölçüde (1/1 ölçeğinde) çizilir ve parçalar bu tam ölçekli resimlere göre hazırlanır.
Gemilerin yapıldığı yerlere tersane denir. Gemi yapımına omurgadan başlanır. Kızağa oturtulan omurga, gemi iskeletinin baştan kıça uzanan en önemli parçasıdır. Omurgadan yanlara doğru eşit aralıklarla sıralanan postalar teknenin biçimini ortaya çıkarır. Kaplama levhalarını, güverteleri, üst yapıları bu postalar taşır.
Güvenliği arttırmak için gemi su geçirmez bölmelere ayrılır. Bölmelerdeki kapılar su sızdırmaz bir yapıdadır, çeşitli merkezlerden elektrikle kapanırlar. Tehlike sırasında bütün bölme kapıları bir iki saniye içinde kapanabilir.
Geminin yalnız teknesi karadaki kızakta yapılır. Tekne bitince gemi denize indirilir. Bütün üst yapılar, makinelerin takılması, denizde tamamlanır. Gemiler genel olarak kıçtan denize indirilirler. Bazen küçük tekneler denize yandan indirilir.