Bulgaristan Hakkında Bilgi
Balkanlar’daki halk cumhuriyetlerinden biridir. Kuzeyinde Romanya, doğusunda Karadeniz, güneyinde Türkiye ve Yunanistan, batısında Yugoslavya vardır. Yüzölçümü 110 994 km2, nüfusu 7,364,570’dir. Bulgaristan’ın başkenti Sofya’dır.
Doğu-batı doğrultusunda uzanan Balkan dağları Bulgaristan’ı ikiye ayırır. Bu dağların en yüksek yeri Botev (Yumrukçal) tepesi2 376 myüksekliktedir. Güneybatı kesimi Rodop dağlarıyla kaplıdır. Rodop’ların en yüksek yeri Rila dağındadır (2 990 m). Balkan ve Rodop dağları arasında Meriç nehrinin suladığı verimli bir ova uzanır. Bulgaristan’ı sulayan diğer akarsular Meriç’in kolları olan Arda, Tunca çaylarıyla Tuna’ınn kolları olan İsker, Yanta, Osmar nehirleridir.
Bulgaristan’ın dörtte biri ormanlarla kaplıdır. Halkın çoğu tarımla uğraşır. Güneyde tütün, pamuk, meyve ve gül yetiştirilir. Tütün ile gülyağı dış ticarette önemli yer tutar. 1945’ten beri topraklar kollektif çiftlikler halinde işlenmektedir. Dağlık bölgelerde hayvancılık yapılır. II. Dünya Savaşı’ndan sonra ağır endüstri, elektrik, kimya endüstrileri gelişmiştir.
Bulgaristan’da yüz binlerce Türk yaşar. Nüfusun onda birini meydana getiren Türkler daha çok ülkenin kuzeydoğusunda ve Rodop dağları bölgesinde otururlar.
Bulgaristan Tarihi
Eskiden Traklar’ın yerleştiği Bulgaristan toprakları, M.Ö. I. yüzyıl sonlarında Roma İmparatorluğu topraklarına katıldı. 395’te bu bölge Doğu Romanın (Bizans’ın) payına düştü. VII. yüzyılda, Türk boylarından biri olan Bulgarlar Volga çevresindeki yurtlarından göç ederek Tuna’nın güneyine yerleştiler. 870’te Kral Boris’in Ortodoks olmasından sonra bu kavim dilini de değiştirerek Slavlaştı, X. ve Xi. yüzyıllarda tekrar Bizans’ın egemenliği altına giren Bulgaristan, XII. yüzyılda bağımsız bir Balkan devleti durumuna girdi. 1396 yılında bütün Bulgaristan, Osmanlı imparatorluğuna katıldı, Türkiye’nin bir parçası oldu. 1878 Berlin antlaşmasıyla Osmanlı İmparatorluğu’na bağlı, iç işlerinde bağımsız bir prenslik oldu. Bulgaristan 1908’de bağımsızlığını ilân etti. Balkan Savaşında Türkiye’ye karşı savaştı. II. Dünya Savaşı’nda bir süre Alman işgalinde kaldı. 1944’te bu bölgedeki Alman cephesi bozulunca Rusya Bulgaristan’a savaş açtı, Bulgar topraklarına girdi. Bulgaristan bir halk cumhuriyetidir.
Bulgaristan’ın Önemli Şehirleri
SOFYA, Bulgaristan’ın başkentidir. Ülkenin batı kesimine düşer. Nüfusu 1 300 000’dir. Stara Planina dağları şehrin kuzeyinde, Sredna Gora dağları ise doğusunda yer alır. Önemli bir endüstri merkezidir. Türklerden kalma cami şehirdeki ilgi çekici eserler arasındadır, ülkenin her yanına kara ve demiryoluyla bağlıdır.
FİLİBE, Meriç nehri kıyısında 600 000 nüfuslu bir şehirdir. Önemli bir tarım merkezidir. Tütün, pirinç, meyve başlıca ürünleridir. Şehirde çok sayıda Türk yaşar.
VARNA, Karadeniz kıyısında 462 013 nüfuslu önemli bir limandır. Plajlarının güzelliği turistik bir şehir olmasını sağlamıştır. Turizm ve öğrenciler geçim gelir kaynağıdır.
RUSÇUK, Tuna nehri üzerinde 178 000 nüfuslu bir liman şehridir.
BURGAZ, Karadeniz kıyısında 197 301 nüfuslu önemli bir liman ve plaj şehridir. Önemli bir endüstri merkezidir. Şehirde un ve konserve fabrikaları, dolaylarında demir ve kömür madenleri vardır.
BULGAR TÜRKLERİ
Bulgar Türkleri, Ortaçağ başlarında Asya’dan Batı’ya göç eden Türk boylarından biridir. Önce Volga nehri çevresinde yerleştiler. V. yüzyılda bunların bir kolu Tuna’nın güneyine inerek bugünkü Bulgaristan’a geldi. Bu Türkler zamanla Slav dilini ve Hıristiyanlığı benimsediler. Böylece Bulgar ulusu ortaya çıktı.
Volga çevresinde kalanlar ise, güçlü bir devlet kurdular. Bir Türk hanlığı olan bu devletin merkezine de Bulgar adı verildi. Ticaret yapar ve tarımla uğraşırlardı. IX. yüzyılda Müslümanlığı kabul ettiler. Bu devlet.ad değiştirerek, zaman zaman gelişip gerileyerek XIV. yüzyıla kadar yaşadı. Müslüman Altınordu Devleti ve sonra ortaya çıkan Kırım Hanlığı bu Türkler tarafından kurulmuştur.
Genellikle Volga boylarında yaşayan Bulgar Türklerine sonraları, etnik ve bilimsel bir değeri olmayan Tatar, Kazan Türkleri gibi adlar takılmıştır.