Harita Nedir?
Dünyamızın tamamını ya da bir bölümünü küçülterek gösteren özel taslaklara harita denir. Bir bakıma harita o bölgenin bir resmi demektir. Onun yardımıyla dünyamızı, dünyamızın özelliklerini daha iyi anlatabiliriz.
Örneğin yurdumuzun haritası bizi onun biçimi, dünyadaki yeri, komşuları, denizlerle ilişkisi, dağları, gölleri, akarsuları konularında aydınlatır. Bazı haritalar yalnız engebeleri gösterir, bazıları ürünleri, madenleri gösterir. Böylece sözlerle anlatılması çok karışık ve güç olan bazı bilgileri haritaların yardımıyla kolayca başkalarına aktarabiliriz.
Haritalar aşağıdaki konulan özetlemekte kullanılırlar: Engebeler, siyasal sınırlar, bitki, iklim, yağmur, rüzgâr, sıcaklık, hayvan dağılışı, ürünler, madenler, dillerin, dinlerin, ırkların dağılışı, şehir sokakları, tarihsel sınırlar, savaşların gelişmesi, önemli hava, deniz, kara yolları… Günümüzde ay, güneş gibi başka yıldızların da haritaları hazırlanmaktadır. Bu çeşitli bilgileri verebilmek için bazı özel çizgiler ve işaretler kullanılır.
Haritalarda en önemli bir öğe de ölçektir. Ölçek haritanın ne kadar küçültmeyle yapıldığını bildirir. 1.1 000 gibi bir ölçeğin anlamı, haritada 1 cm’lik bir uzunluğun aslında 1000 cm.’yi yani 10 m.’yi gösterdiğidir.
Bu çeşitli bilgileri verebilmek için bazı özel çizgiler ve işaretler kullanılır.
Haritanın Tarihçesi
İlk çağlardan beri insanlar haritalar çizmişlerdir. Kızılderililer ‘de, Afrika’da ki zenci boylarında da haritaya rastlanmıştır. Bunlar gösterilen bölgenin genel bir biçimini vermeye ya da iki nokta arasındaki yolu bildirmeye yarı-yordu. Mısırlılar, Çinliler, Eski Yunanlılar haritaları biraz daha geliştirerek çizgilerle daha tamamlayıcı bilgi vermeye çalıştılar. İslam dünyası da bu konuya çok önem verdi. Dünyanın yeni bölgelerinin keşfi, ticaret yollarının çoğalması haritacılığın önemini arttırdı.
Artık günümüzde çok yeni yollar kullanarak eksiksiz haritalar yapılabilmektedir. Özel olarak donatılmış bazı uçaklarla yerin fotoğrafını çekerek haritalar çizmek yeni yollarından biridir.
* Harita Nasıl Yapılır?
* Haritaların Ölçeklerine Göre Sınıflanması
* Yön Nedir? Yeryüzünde ve Haritada Yön Nasıl Bulunur?