Ağırlık

Ağırlık

Serbest bırakılan cisimler yere düşerler. Bir ucundan asılmış bir yayın öteki ucuna bir cisim bağlanırsa yayın uzadığı görülür. Bütün cisimleri yerin merkezine doğru çeken kuvvet yer çekimidir. Bir cisme etki eden yer çekimi kuvvetine de o cismin ağırlığı denir.

Bir cismin değişik yerlerde ya da değişik yüksekliklerde ağırlıkları ölçülürse, bu ağırlıklar arasında küçük farklar görülür. Ekvatorda1000 kg gelen bir cisim, kutuplarda 1005 kg gelir. Kütle ile ağırlık karıştırılmamalıdır. Madde miktarına kütle denir. Kütle birimi kilogram ya da gram’dır. Başka ağırlık birimleride vardır.

Ağırlıkları tartarak ölçeriz. Tartmak bir cismi ağırlığı bilinen başka bir cisimle karşılaştırmak demektir. Ağırlık ölçüsü olarak metre sistemi ölçülerinden gram kullanılır. + 4° C da 1 cm3 arı suyun ağırlığına 1 gram denilmiştir.

Gram çok küçük bir ağırlık olduğu için günlük hayatta gramın 1000 katı olan kilogram kullanılır. +4°Cda 1 dm3 (1 litre) arı suyun ağırlığı 1 kilogramdır.

ÖZGÜL AĞIRLIK

Bir cismin 1 cm³‘ünün ağırlığı­na o cismin özgül ağırlığı denir. Hacimleri eşit, cinsleri başka olan cisimlerin ağırlıkları değişiktir. 1 cm³ hacmindeki bir tahta 0,6 gr geldiği halde, 1 cm³ hacmindeki demir 7,8 gr gelir. Bir cismin öz­gül ağırlığını bulmak için ağırlığını (gram olarak) hacmine (cm³ ola­rak) böleriz.

Özgül ağırlık birimi gr/cm³‘tür.

                               Ağırlık  (gr)

Özgül ağırlık =  -—.—–——

                              Hacım   (cm³)

AĞIRLIK ÖLÇÜ BİRİMLERİ

1 t. (ton)                         =    1000   kg         1 dak   (dekagram) =             10          gr

1 ke  (kental)                  =    100     kg         1 dg     (desigram)  =             0,1         gr

1 kg(kilogram)                 =    1000   gr       1 cg     (santigram) =             0,01       gr

1 hg. (hektogram)             =    100     gr       1 mg    (miligram)   =             0,001     gr

AĞIRLIK MERKEZİ

Bir cismin her noktasına etki eden yerçekimi kuvvetlerinin bileşkesi olan kuvvetin  uygulama  noktasına  o  cismin ağırlık merkezi denir. Geometrik şekil­lerin ağırlık merkezi köşegenlerinin ke­siştiği noktadır. Dairenin, kürenin ağır­lık merkezleri de çaplarının kesiştiği nokta, yani geometrik merkezleridir. Düzgün olmayan düzlemsel cisimlerin ağırlık merkezlerini bulmak için, o cisim bir A noktasından asılır. A noktasından geçen çekülün doğrultusu çizilir. Bir baş­ka B noktasından tekrar asılır, bu noktadan da çekül doğrultusu çizilir. Doğ­ruların kesiştiği nokta o cismin ağırlık merkezidir. Ağırlık merkezinden geçen, düşey doğrultu, cismin dayanma yüze­yinden (tabanından) geçerse o cisim için dengededir denir.

Ağırlık merkezi cisimlerin denge ve hareketlerinin incelenmesini, formüllere bağlanmasını sağlar. Bütün bu hesaplar yerçekimi kuvvetinin yalnız ağırlık mer­kezine uygulandığı kabul edilerek ya­pılır.